به طور کلی در دنیای رنگ های چاپ سه فرمت رنگی مرسوم RGB ،SPOT ،CMYK وجود دارد. هر چند امکان شبیه بودن این سه فرمت رنگ بر روی صفحه نمایش وجود دارد، اما در واقعیت این سه فرمت رنگی با یکدیگر تفاوت های محسوس دارند.
توصیه می کنیم مقاله { آشنایی با انواع فرمت های فایل لوگو } را مطالعه فرمائید.
مدل رنگی RGB جهت مشاهده آنلاین مورد استفاده قرار می گیرد، با این حال می توان از آن در چاپ به وسیله دستگاه های دیجیتال نیز استفاده نمود. دو فرمت دیگر رنگ چاپ CMYK و SPOT نیز از تکنیک های مختلفی در استفاده از رنگ ها استفاده می کنند بنابراین دقیقا نتیجه یکسانی به همراه نخواهند داشت.
به طوری که CMYK برای رسیدن به نتیجه نهایی، رنگ ها را مورد به مورد بررسی می کند، این در حالی است که در مدل رنگی SPOT رنگ ها قبل از چاپ ترکیب می شوند.
یک سری رنگ اصلی در دنیا وجود دارد که از ترکیب آنها می توان رنگ های جدیدی به وجود آورد. استفاده از طیف رنگی مناسب جهت طراحی به اندازه در نظر گرفتن حاشیه اطمینان، در اثر هنری نهایی قبل از چاپ دارای اهمیت است.
در حالت کلی، طراحان و متخصصین چاپ از سیستم های RGB و CMYK استفاده می کنند تا به ترکیب های رنگی مورد نظر برای طراحی های دیجیتال یا چاپ دست پیدا کنند. گفتنی است که تمایز قائل شدن بین دو فرمت رنگی RGB و CMYK برای طراحان بسیار ضروری است.
یک قانون ساده، کلی و ضروری وجود دارد که در چاپ عکس های دیجیتالی باید از سیستم رنگی CMYK استفاده نمود در حالی که برای دیدن عکس ها روی صفحه نمایش گزینۀ مناسب، RGB است.
در ادامه به توضیح هر یک از فرمت های رنگی می پردازیم.
مد رنگی RGB
مد رنگی RGB از حروف اول سه رنگ Red (قرمز)، Green (سبز)، Blue (آبی) ساخته شده است. مد RGB بیشتر در نمایشگر ها و رایانه هایی با صفحه نمایش های LCD، LED یا CRT استفاده می شود؛ بدین معنی که استفاده از این مد رنگی زمانی است که شما قصد چاپ فیزیکی ندارید.
همان طور که گفته شد انواع رنگ های موجود در دنیا از ترکیب چند رنگ اصلی با نسبت های متفاوت به دست می آیند. اما توجه داشته باشید که در رایانه ها و سایر نمایشگر های الکترونیکی رنگ های مختلف با مد RGB و از ترکیب سه رنگ قرمز، سبز و آبی به وجود می آیند.
برای ساخت این رنگ ها برخلاف حالت CMYK، نیازی به ترکیب رنگ ها به صورت فیزیکی نبوده بلکه توسط نمایشگر ها ساخته می شوند و در مقابل چشم بیننده به نمایش گذاشته می شوند.
RGB دارای نقاط قوت و ضعف منحصر به خود می باشد. سطح دقت پایین تبدیل RGB به CMYK از جمله نقاط ضعف این مد رنگی می باشد. اما از نقاط قوت این مد رنگی می توان به توانایی سازگاری با پرینتر، انتخابی مناسب برای صفحات دیجیتال، قابلیت های آسان برای تغییر رنگ ها و به طور کلی توانایی تبدیل به CMYK اشاره نمود.
مد رنگی CMYK
مد رنگی CMYK که به آن مد چهار رنگ نیز گفته می شود از حروف چهار رنگ اصلی Cyan (فیروزه ای)، Magenta (ارغوانی)، Yellow (زرد) و Black (مشکی) ساخته شده است. فرمت رنگی CMYK در صنعت چاپ و تقریبا در هر زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که قصد داریم رنگ ها به صورت فیزیکی بر روی کاغذ یا هر محصول و هدیه تبلیغاتی دیگری ظاهر شود.
در صنعت چاپ، رنگ های مختلف با استفاده از این فرمت رنگی و از ترکیب نمودن چهار رنگ فیروزه ای، ارغوانی، زرد و مشکی ساخته می شوند. این نوع فرمت رنگی خود دارای مزایا و معایبی می باشد. از آنجا که در این فرمت رنگی، رنگ ها به صورت فیزیکی مخلوط و ساخته می شوند، محدودیتی در تنوع رنگ های ساخته شده از این چهار رنگ اصلی وجود دارد. از دیگر نقاط ضعف این مد رنگی می توان به بالا بودن هزینه رنگ های آن اشاره نمود.
با این حال مد رنگی CMYK دارای مزایای منحصر به فردی می باشد که عبارت اند از:
- جبران پردازنده چاپ
- رنگ شفاف بر روی کاغذ چاپ آبی-سفید
- رنگ های گرمتر بر روی کاغذ کرم-سفید
توصیه می کنیم مقاله { برند چیست به زبان ساده } را مطالعه فرمائید.
مد رنگی SPOT
مدل رنگی SPOT یا نقطه ای معرف چاپ رنگ های خاص بوده و زمانی در فرآیند چاپ مورد استفاده قرار می گیرد که نیازمند یک رنگ مخصوص باشیم. در حقیقت مدل رنگی CMYK قابلیت تولید بسیاری از رنگ ها را داراست در حالی که قابلیت تولید رنگ های بسیار خاص را ندارد. به همین منظور در زمان های خاص و موارد استثنایی از فرمت رنگی SPOT استفاده می شود.
توجه نمایید که یکی از بهترین روش ها برای مشاهده خروجی احتمالی چاپ، استفاده از کتاب رنگ می باشد. با استفاده از کتاب رنگ و مقایسه با اعداد رنگی موجود بر روی فایل می توان تا حد زیادی از رنگ چاپ نهایی آگاه شد، حتی اگر این رنگ با آنچه در نمایشگر می بینید متفاوت باشد.
نتیجه گیری
فایل های گرافیکی را می توان با فرمت های رنگی متفاوتی ایجاد و تهیه نمود. از معروف‌ترین فرمت های رنگی، مدهای RGB و CMYK می باشند. به طور کلی فایل های RGB مناسب انواع نمایشگرها و فایل هایی با مد رنگی CMYK برای چاپ مناسب اند.
از آنجا که سیستم تولید این دو سیستم رنگی کاملا با یکدیگر متفاوت است، چاپ آن ها نیز با یکدیگر متفاوت خواهد بود. بنابراین انتخاب رنگ صحیح طرح در چاپ از اهمیت بالایی برخوردار است.
متاسفانه اکثر فایل های دریافتی از طراحان غیر حرفه ای، RGB است. این در حالی است که طبق توضیحات بالا مد رنگی مناسب جهت چاپ CMYK می باشد.
در انواع نرم افزار های طراحی، امکان تبدیل فایلی با حالت RGB به CMYK وجود دارد اما ایده آل ترین حالت این است که از همان ابتدای ایجاد فایل، مد رنگی در حالت CMYK قرار گیرد.
