همه ما با نام لوگو و آرم تجاری آشنا هستیم. توانایی جذب و تاثیر گذاری برخی از لوگوها به قدری بالا است که میتواند خود به تنهایی عاملی در زیباسازی و برجسته کردن کار چاپی و تبلیغاتی شما باشد. این امر باعث میشود هدیه تبلیغاتی شما از سایر رقبا متمایز شود.
در این مقاله قصد داریم با انواع فرمتهای فایل لوگو آشنا شویم تا در هنگام چاپ لوگو روی محصولات و هدایای تبلیغاتی از دانشی نسبی برخوردار باشید.
به طور کلی وکتور (Vector) و رستر (Raster) دو فایل گرافیکی بوده و به عبارتی مرجع تمامی فرمتهای گرافیکی مختلف هستند. از نظر فنی به وکتورها، گرافیک برداری و به رسترها گرافیک پیکسلی گفته میشود که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم.
رستر (Raster) چیست؟
تصاویر رستر از مجموعه ای پیکسل یا بلوکهای جداگانه ساخته شدهاند تا تصویری را شکل دهند. JPG، PNG و GIF همگی از انواع تصاویر رستر هستند. هر عکسی که به شکل آنلاین یا چاپی یافت میکنید یک تصویر رستر است. پیکسلها بر اساس رزولوشن خود (بالا یا پایین) دارای نسبت های تعریف شدهای هستند.
وقتی پیکسل ها کشیده می شوند تا فضایی را پر کنند که بزرگتر از اندازه اصلیشان است، از شکل افتاده و تصویری تار را به وجود میآورند. بنابراین جهت حفظ کیفیت پیکسل، نمیتوان بدون تغییر رزولوشن تصاویر رستر، سایز جدیدی برایشان تعریف کرد. در نتیجه به یاد داشته باشید که در صورتی که نیاز است از فایل رستر استفاده کنید، حتما فایلهای رستر را دقیقا با ابعاد مورد نیاز برای کارتان ذخیره کنید.
وکتور (Vector) چیست؟
تصاویر وکتور انعطافپذیرتر هستند. وکتورها تصاویری بر پایه تئوریهای ریاضی هستند و به جای پیکسل با استفاده از فرمولهای نسبی ساخته شدهاند. وکتورها قابلیت تغییر اندازه تا هر سایزی بدون افت کیفیت را دارا هستند. بنابراین برای ساخت تصاویر گرافیکی که نیاز به تغییر اندازه دارند، فرمتهای EPS، AI ، CDR و PDF بسیار مناسب هستند.
به یاد داشته باشید که گرافیک لوگو و برند شما مباید در قالب یک وکتور ساخته شود و همیشه باید یک مستر فایل آماده نیز داشته باشید.
وکتور یا رستر مساله این است
با توجه به توضیحاتی که در ارتباط با هر یک از فایلهای وکتور و رستر داده شد، از آنجا که انعطاف پذیری فایلهای وکتور بالا است؛ در طراحی لوگو بهتر است خروجی فایل وکتور داشته باشیم تا بتوان از آن، چه در سایت، چه برای چاپ روی محصولات و هدایای تبلیغاتی و چه برای تابلوی فروشگاه بدون نگرانی و دغدغه جهت افت کیفیت استفاده کرد.
همچنین از آنجا که امکان خروجی گرفتن فایل رستر از وکتور وجود داشته اما برعکس آن امکان پذیر نیست، بهتر است همیشه و از همان ابتدای کار، لوگوی شما به صورت وکتور طراحی شود.
انواع فایل رستر
همانطور که گفته شد JPG، PNG و GIF همگی از انواع تصاویر رستر هستند که به توضیح هر یک میپردازیم.
فرمت JPEG
JPEG که مخفف عبارت Joint Photographic Experts Group است از رایجترین فرمتهای رستر است که تقریبا همه افراد روزانه با آن سر و کار دارند. به عبارتی این فرمت، بهترین فرمت برای اشتراکگذاری تصاویری است که عمومیت بسیار بالایی نسب به سایرین دارد.
با این حال مشکلی که در این نوع فرمت وجود دارد این است که JPEG یک فرمت فشردهساز است که در زمان فشردهسازی بخشی از اطلاعات اصلی تصویر، هر چند نامحسوس از بین میروند.
تمامی تصاویر معمولی که در کامپیوتر خود ذخیره دارید JPEG هستند. همچنین تصاویر موجود در اینستاگرام نیز نمونهای دیگر از JPEG ها هستند.
فرمت PNG
PNG که مخفف عبارت Portable network graphics است، یک فرمت فشردهسازی بدون از بین رفتن اطلاعات اصلی است. PNG یک فرمت بسیار پر کاربرد بوده که بیشترین استفاده آن برای افراد در صفحات وب سایت و شبکههای مجازیست.
فرمت PNG به دو حالت PNG-8 و PNG-24 مورد استفاده قرار میگیرد. تفاوت میان این دو حالت در تعداد رنگهایی است که در خود نگه میدارند. در واقع PNG-8 تعداد 256 و PNG-24 تعداد 16 میلیون رنگ را در خود جای میدهند.
فرمت PNG فرمت محبوب و مورد علاقه طراحان بوده؛ چراکه دقت رنگ در این تصاویر بسیار زیاد است. یک ویژگی مهم دیگر فرمت PNG در این است که فایل شما میتواند فاقد پسزمینه باشد(Transparent) و به این شکل میتوانید در هر طرحی از آن استفاده کنید.
در صورتی که لازم است از طرح خود فرمت PNG بگیرید بهتر است آن را با فرمت PNG24 و بدون زمینه از طراح دریافت کنید.
فرمت GIF
فرمت GIF که مخفف عبارت Graphics Interchange Format و یک فرمت کوچک اما کاربردی است. از این فرمت در طراحی وب سایت استفاده میشود. این فرمت قابلیت ذخیره رنگ بر اساس سیستم RGB تا 256 رنگ را داراست و علاوه بر این میتواند حاوی تصاویر متحرک نیز باشد. از دیگر مزیتهای فرمت GIF حجم پایین آنها به دلیل تعداد پایین رنگ موجود در آنها است.
فرمت TIF
فرمت TIF مرد شماره یک رستریها بوده و بیشترین فایلهایی که برای چاپ، به مراکز چاپ به ویژه افست ارسال میشوند از این دسته هستند. با این حال هرگز فکر استفاده از این نوع فرمت در اینترنت و وبسایت را نکنید.
پس همان بهتر است که فقط لوگو خود را برای چاپ آن روی ساعت تبلیغاتی و انواع هدایای تبلیغاتی با این فرمت به چاپخانهها ارسال کنید. یکی از مشکلاتی که در خصوص فرمت TIF وجود دارد بالا بودن حجم فایل نهایی است.
انواع فایل وکتور
حال نوبت به معرفی فایلهای برداری یا همان وکتورهاست. EPS، AI، CDR و PDF چهار فرمت رایج برداری هستند که در این بین PDF از محبوبیت بیشتری نسبت به دیگران برخوردار است.
فرمت PDF
به طور روزمره همه افراد با فایلهای PDF مقالات یا کتب الکترونیکی برخورد دارند. اما این فرمت فقط به همین جا ختم نمیشود. فرمت PDF که مخفف عبارت Portable Document File است بهترین فرمت برای لوگو هایی است که در حال طراحی آن بوده و نیاز دارید به اینکه بارها و بارها آن را ذخیره و ویرایش کنید. درحالی که تمام خواص تصاویر اصلی را حفظ کرده و طرحی با کیفیت بسیار بالا را ویرایش و مشاهده کنید.
از طرفی تمام گوشیهای موبایل میتوانند فایلهای پی دی اف را اجرا کنند. پس خیالتان از بابت اینکه مشتری به سادگی میتواند فایل را با کیفیت بالا ببیند راحت است.
فرمت AI
فرمت AI یک فرمت عالی اما محدود به نرمافزار خاص است که همان کارایی فرمت PDF را داراست. این فرمت تنها توسط نرم افزار مخصوص به خود یعنی ایلاستریتور قابل ویرایش و اجراست که باعث شده از محبوبیت بالایی در بین فرمتها برخوردار نباشد.
با این حال این فرمت، یکی از خروجیهای مهم برای ارائه لوگو است و مشتری میتواند فایل با این فرمت را ویرایش کند. در هنگام ذخیره لوگو به این فرمت، نیازی به وارد کردن سایز و اندازه نیست.
فرمت EPS
از این فرمت معمولا برای انتقال لوگو از یک طراح به طراح دیگر استفاده میشود. حدود ۳۷ نرم افزار مطرح و معروف قابلیت گشایش و ذخیرهسازی و همچنین تبدیل این فرمت را به یکدیگر دارند. از دیگر ویژگیهای فرمت EPS میتوان به کیفیت بسیار بالای تصویر با وجود بزرگنمایی چندین برابر اشاره کرد.
فرمت SVG
فرمت SVG به عزیز کرده طراحان سایت معروف است. هر آنچه که یک طراح سایت برای یک فایل گرافیکی انتظار دارد را در این فرمت میتوان مشاهده نمود. حجم بسیار پایین، فاقد پس زمینه، بارگذاری سریع در سایت، کیفیت بالا، کنترل به وسیله CSS نویسی از جمله مزایای این فرمت برداری است.
نکته مهم:
PSD فایلی است که در ادوبی فتوشاب ساخته و ذخیره می شود. همانطور که میدانید فتوشاپ محبوبترین نرمافزار ویرایشگر گرافیکی است. این نوع فایل دارای لایههایی است که تغییر تصویر را بسیار آسان کرده است. همچنین فتوشاپ همان برنامهای است که فایلهای رستری که در بالا در مورد آن صحبت شد را تولید می کند.
بزرگترین عیب فایلهای PSD این است که فتوشاپ با تصاویر رستر کار می کند که در مقابل تصاویر وکتور قرار دارند.
برای طراحی لوگو از نرمافزارهای طراحی گرافیک مانند ایلاستریتور، فتوشاپ و کورل دراو و غیره استفاده میشود؛ اما لازم است در ابتدا بدانید که نرم افزارهای طراحی گرافیک به دوسته Raster Editor و Vector Editor تقسیم میشوند.
مروری بر نرمافزارهای طراحی
نرمافزارهای Raster Editor
این نرمافزارها ویرایشگر تصویری هستند. به این معنی که در این نرمافزارها تصاویر از پیکسل تشکیل میشوند و همین امر باعث میشود که در هنگام زوم کردن یا تغییر سایز تصاویر با مشکل روبهرو شوید. یک نمونه بسیار مشهور از نرم افزارهای Raster Editor فتوشاپ است. تصاویر ساخته شده در این نرمافزار با بزرگ شدن و زوم شدن افت کیفیت پیدا میکنند.
نرمافزارهای Vector Editor
این نرم افزارها ویرایشگر برداری هستند. در این نرم افزارها از فرمولها و معادلات ریاضی برای ایجاد و ترسیم اشکال استفاده میشود و به راحتی میتوانید روی تصاویر ساخته شده در این نرمافزارها زوم کرده یا آنها را تغییر سایز دهید، بدون آنکه کیفیت آنها افت کند. ایلاستریتور و کورل دراو در این دسته نرم افزارها قرار دارند.
در پایان باید گفت که به طور معمول، طراح لوگو، فایل پی دی اف لوگو را در اختیار مشتریان قرار میدهند و در صورتی که مشتری درخواست فرمت دیگری از فایل را داشته باشد، میتوان آن را از طراح درخواست نمود.
به یاد داشته باشید که در صورتی که قصد دارید از انواع روشهای چاپی برای لوگوی خود استفاده کنید بهتر است فرمتی را انتخاب کنید که بتواند کیفیت تصویر را به همراه داشته باشد.
بنابراین طبق گفتههای بالا از آنجا که انعطافپذیری فایلهای وکتور بسیار بالا است، در طراحی لوگو بهتر است خروجی فایل وکتور را درخواست نمایید تا در زمان چاپ روی هدایای تبلیغاتی به مشکل بر نخورید.
سلام آرش جان؛
حتما در اولین فرصت این پیشنهاد رو اجرایی خواهیم کرد
سلام
ممنونم از شما خیلی شیوا و خوب توضیح دادید
تشکر میکنم
سلام دوست عزیز.
ممنون از اظهار لطف شما.