زندگی امروزه ما بدون وجود شیشه امکان‌پذیر نیست. این محصول بسیار کاربردی به نحوی در زندگی و وسایل روزمره ما نقش و کاربرد دارد که در صورت حذف آن، حتما با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهیم شد. به صورت کلی، شیشه از ماسه مایع تشکیل شده است. زمانی که ماسه در حرارت بسیار بالایی ذوب می‌شود، حالتی شفاف پیدا می‌کند و پس از سرد شدن، دیگر به شکل ماده پودری و زرد رنگ قبلی باز نمی‌گردد. بدیهی است که برای تولید شیشه، از مواد دیگری همچون کربنات کلسیم استفاده می‌کنند.
توصیه می‌کنیم مقاله {لیوان و ماگ هدایایی ارزشمند و ارزان} را مطالعه بفرمایید.
تاریخچه صنعت شیشه‌سازی
صنعت شیشه‌سازی در ایران سابقه‌ای بسیار طولانی دارد و به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می‌‌رسد. کشف یک ظرف شیشهای زردرنگ صدفی در قبرستان‌های لرستان، یک گردن‌‌بند شیشهای حاوی دانه‌‌های آبی‌رنگ متعلق به ۲۲۵۰ سال پیش از میلاد در ناحیه شمال غربی ایران و نیز قطعات شیشهای مایل به سبز که در کاوش‌های باستان‌شناسی لرستان و شوش یافت شده است، همگی نشانی بر قدمت این صنعت در ایران باستان دارد.
همچنین، کشف بطری‌های گردن دراز در قرن 12 میلادی که دهانه آن‌ها با نقره مسدود شده بود و قالب‌های ساخت وسایل شیشهای در نیشابور نشان‌دهنده تحولی عظیم در صنعت شیشه‌سازی در اوایل رواج اسلام در ایران است.
صنعت شیشه‌سازی از آن پس، طی سال‌های مختلف در بسیاری از کشورها به شکل‌های متعدد گسترش و رونق یافت و در ایران نیز، با وجود افراد هنرمند و با ایجاد امکان رنگ‌آمیزی در شیشه، ساخت انواع محصولات شیشهای همچون لیوان شیشهای، بطری، گلدان، ظروف غذاخوری و غیره گسترش یافت.
نحوه تولید و ساخت ظروف شیشهای
به طور کلی، صرف‌نظر از نوع تکنولوژی ساخت ظروف شیشهای، که در ادامه در مورد آن صحبت خواهیم کرد، چهار مرحله اساسی برای ساخت شیشه وجود دارد که عبارت‌اند از:
- مرحله ذوب: مرحله ذوب با ورود مواد اولیه به داخل کوره آغاز می‌شود و تا لحظه‌ای که آخرین ذرات مواد ذوب شود، ادامه می‌یابد. در مرحله ذوب، اتفاقاتی که بر روی مواد اولیه روی می‌دهد به شرح زیر است:
-
- از دست دادن رطوبت مواد اولیه
- انجام واکنش‌های شیمیائی بین اجزای مواد اولیه و آزاد شدن گازها
- ایجاد فازهای مذاب ناشی از ذوب اجزا با نقطه ذوب پایین یا محصولات حاصل از واکنش‌های اولیه
- حل شدن باقیمانده ذرات جامد در مذاب‌های تشکیل‌شده و ایجاد یک مذاب همگن
- فراریت اجزائی از مواد اولیه
- خارج شدن حباب‌های گاز ناشی از واکنش‌های مواد اولیه یا هوای محبوس بین ذرات
- مرحله تصفیه: در مرحله تصفیه، خروج گاز از داخل مذاب، که به‌صورت حباب خیلی ریز یا درشت هستند، صورت می‌گیرد. صعود حباب‌ها به سطح با افزایش دما نسبت مستقیم دارد.
- مرحله هموژنه کردن: در این مرحله، هموژنه شدن مذاب، به طوری که ترکیب شیشه در تمام نقاط یکسان باشد، صورت می‌گیرد. هموژنه نبودن شیشه باعث ایجاد اشکال و نامقاوم بودن شیشه در برابر تنش می‌شود.
- مرحله کاهش درجه حرارت: در این مرحله، می‌بایست به‌تدریج درجه حرارت را پایین آورد تا بتوان عمل شکل‌گیری را انجام داد و فرآورده‌های مختلف شیشهای را به وجود آورد.
از مهم‌ترین فرآورده‌های شیشهای می‌توان به شیشه جام، انواع بطری، شیشه‌های ایمنی بدون تلق، شیشه ضدگلوله، الیاف شیشهای و شیشه‌های مخصوص، که شامل شیشه‌های نشکن، بلور و سرب‌دار، ضدپرتو و غیره است، اشاره کرد.
روش‌های مختلف تولید شیشه
روش‌های مختلف تولید شیشهبه طور کلی، ظروف شیشهای به سه روش سنتی، نیمه‌اتوماتیک و کاملا اتوماتیک تولید می‌شوند. اما اصول کلی تولید در کارخانه بدین صورت است که ماسه سیلیسی را به همراه ضایعات شیشه و برخی مواد معدنی و شیمیایی دیگر در داخل کوره حرارت می‌دهند.
پس از ذوب شدن، یا مواد آن‌ها را داخل قالب‌هایی می‌ریزند تا انواع بطری، لیوان شیشهای، ماگ و دیگر ظروف شیشهای تولید شوند یا به صورت سنتی در آن می‌دمند و با چرخاندن مداوم شیشه مذاب، اشکال مورد نظر را ایجاد می‌کنند. گفتنی است که روش سنتی به مهارت و تجربه فراوان نیاز دارد.
روش سنتی تولید شیشه تا نیمه دوم قرن 19 ادامه داشت؛ اما بعد از سال 1850 یک فرایند تولید نیمه‌اتوماتیک برای تولید شیشه به وجود آمد و امروزه نیز تولید انواع شیشه به‌صورت کاملا اتوماتیک انجام می‌شود.
توصیه می‌کنیم مقاله {چرایی محبوبیت ماگ‌های یخی} را مطالعه بفرمایید.
روش تولید لیوان‌های شیشهای و ظروف بلور
تولیدکنندگان بلور و کریستال به ترکیب اولیه خود، اکسید سرب اضافه می‌کنند. افزودن سرب باعث می‌شود تا بتوان شیشه را راحت‌تر برش داد و به اشکال مختلف درآورد.
همچنین، برش‌های ایجادشده موجب شکست نور و ایجاد تلالو می‌شوند و درخششی چشم‌نواز ایجاد می‌کنند.
امروزه، تمام لیوان‌های شیشهای و بطری‌ها با دو روش تولید می‌شوند: اتوماتیک پرس و دمیدن – دمیدن و دمیدن.
روش اول: روش دمیدن و دمیدن
در این روش، تکه‌ای از شیشه مذاب‌شده داخل قالب‌هایی ویژه ریخته می‌شوند. جریان هوای فشرده به داخل قالب دمیده می‌شود و مواد مذاب را به انتهای قالب می‌فشارد تا دهانه یا قسمت انتهایی لیوان و بطری شکل گیرد.
در ادامه، از محل دهانه هوای فشرده به داخل مواد مذاب شیشه دمیده می‌شود تا فضای داخلی بطری شکل گیرد. در این حالت، شکل اولیه ایجاد می‌شود که ضخامت زیادی دارد. محصول در قالب نهایی قرار داده می‌شود و عمل دمیدن یا مکش انجام می‌شود تا به اندازه و ضخامت دلخواه برسد و ظرف ایجادشده نهایی تحت کنترل سرد می‌شود و در اختیار فروشندگان قرار می‌گیرد.
روش دوم: روش تولید پرس و دمیدن
در این روش، ابتدا تکه‌ای از مذاب شیشه داخل قالب ریخته می‌شود و یک پیستون ماده مذاب را به داخل می‌فشارد تا شکل قالب را به خود بگیرد. مراحل بعدی نیز مشابه آنچه در روش قبلی ذکر شد اتفاق می‌افتد.
انواع خطوط تولید در صنایع
انواع خطوط تولید در صنایعبه طور کلی، خطوط تولید به کار رفته در صنایع، به صورت‌های زیر است:
- خط تولید مستقیم: در خط تولید مستقیم، مواد خام از یک طرف وارد و از طرف دیگر محصولات خارج می‌شوند. در این روش، دستگاه‌های مورد استفاده پشت سر هم و به طور مستقیم قرار دارند. این روش بیشتر در کارهای مونتاژ و امثال آن استفاده می‌شود.
- خط تولید U شکل: در خط تولید U شکل، دستگاه‌ها به حالت U شکل کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و بیشتر در مواردی به کار می‌روند که سرعت تولیدات بالا باشد. در این نوع خط تولید، مواد اولیه و محصولات تقریبا از یک طرف کارگاه‌ها وارد و از همان طرف خارج می‌شوند. از این خط تولید به دلیل اشغال فضای کم در کارگاه‌ها و ایجاد نظارت بهتر بر کیفیت و کنترل، بیشتر مورد استفاده می‌شود. گفتنی است که خط تولید در نظر گرفته شده برای یک واحد تهیه ظروف شیشهای به صورت خط تولید U است.
- خط تولید سیکلی (دایره‌ای): در خط تولید سیکلی، تقریبا مواد اولیه و محصولات از یک نقطه وارد و خارج می‌شوند. در این نوع خط تولید، دستگاه‌های مورد استفاده به‌صورت دایره‌ای کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و کنترل‌کننده در مرکز است. از این نوع خط تولید بیشتر برای سیستم‌هایی استفاده می‌شود که از دستگاه‌های اتوماتیک بیشتری استفاده می‌کنند. در تولید بالا و سیستم بسته‌بندی اتوماتیک، نیز از این نوع خط تولید استفاده می‌کنند.
- خط تولید زیگزاگ: این خط تولید که بیشتر به‌صورت مارپیچی است، در خط تولیدهایی که محدودیت جا دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. کنترل کیفیت در این نوع خط تولید سخت‌تر از سه مورد دیگر است.
توصیه می‌کنیم مقاله {دستگاه‌های تولید لیوان در ابعاد و ظرفیت‌های مختلف} را مطالعه بفرمایید.
سلام واحترام من میخواستم که یک خط تولید لیوان وظروف مختلف شیشه راه اندازی کنم تقربآ چقدر حزینه بر می‌دارد
سلام
اطلاعی ندارم
سلام وقت بخیر
ببخشید اگر بخواهیم یک فروشگاه راه اندازی کنیم و لیوان و متک های شیشه ای با فرمی که خودم میخوام بفروشم میتونم به شما سفارش مدل های خاص رو بدم؟
سلام
اگر بصورت خرید عمده و از مدل های موجود ما باشه، امکانش هست.