چند وقت پیش به همراه چند نفر از دوستانم قرار گذاشتیم تا از نمایشگاه بین المللی چاپ و بسته بندی دیدن کنیم و یک روز را به تماشای آخرین دستاوردها و تازه های صنعت چاپ کشورمان و سایر کشورها اختصاص دهیم.
قرار ما ساعت 10 صبح، در کنار درب اصلی نمایشگاه بود. من و دوستانم سر ساعت در این محل حاضر شدیم و با همراهی همدیگر بازدید از این نمایشگاه را مشتاقانه آغاز کردیم.
ایده ساخت نمایشگاه
نمایشگاه بسیار بزرگی بود، غرفه ها بسیار زیاد و متنوع بودند و فکر نمی کردم استقبال از نمایشگاه این قدر زیاد باشد. پس از گشت و گذار دو و نیم ساعته، وقت ناهار فرا رسید و همگی به رستورانی در کنار نمایشگاه رفتیم تا هم دلی از عزا در بیاوریم و هم برای دور بعدی بازدید انرژی بگیریم.
محل برگزاری نمایشگاه از شیشه رستوران به چشم می خورد و من که از نمایشگاه امروز، حسابی به وجد آمده بودم، هنوز در فکر و خیال نمایشگاه بودم. با خودم فکر می کردم واقعا چطور شد که آدمها به فکر برگزار کردن نمایشگاه افتادند؟ و اصلا این ایده برای اولین بار توسط چه کسی یا گروهی ابداع شد؟
هر چه هست، ایده خوبی است که کمک می کند تا هر کس با توجه به زمینه کاری و تحصیلی و یا به واسطه علاقه و نیازمندی هایش، می تواند با آخرین دستاوردها و پیشرفت های آن حوزه آشنا بشود و البته متخصصین و شرکت ها نیز می توانند محصولات و خدمات خود را به این شیوه معرفی کنند.
کره زمین و نمایشگاهی از نمایشگاه ها
همین حالا شاید هزاران نمایشگاه در کره زمین در حال برگزاری است، جالب است حتی چند سالی است که در روستاهای کشورمان نیز از محصولات روستایی و کشاورزی خود نمایشگاه برگزار می کنند.
بانوان، کودکان و افراد کم توان و معلول نیز نمایشگاه های تخصصی برگزار می کنند که این نمایشگاه ها در شکوفایی خلاقیت ها و افزایش حس اعتماد به نفس آن ها تاثیر مثبت بر جای می گذارد.
همزمان که مشغول غذا خوردن بودم، در فکر نمایشگاه نیز بودم و نیمی از حواسم هم به صحبت های دوستانم بود. گوشی موبایلم را برداشتم و به جستجوی واژه نمایشگاه پرداختم. خدا را چه دیدید، شاید سال آینده من و دوستانم نیز در یکی از غرفه های این نمایشگاه به ارائه محصولات و کارهای خودمان پرداختیم.
تعریف نمایشگاه و هدف از آن
نمایشگاه به مفهوم امروزی آن، محلی عمومی برای نمایش کالا و خدمات است و به افراد، شرکت ها و سازمان های مختلف اجازه می دهد تا آخرین محصولات و خدمات خود را برای عموم مردم به نمایش بگذارند.
برخی نمایشگاه ها در یک مدت کوتاه مثلا چند روزه برگزار می شوند و برخی دیگر نیز نمایشگاه های دائمی هستند. نمایشگاه ها اغلب در یک مکان مشخص برگزار می شوند، اما نمایشگاه هایی نیز هستند که در مکان های مختلف برپا می شوند.
شاید تعجب کنید که بعضی نمایشگاه ها هم آنلاین هستند. به طور مثال سایت هایی که به کاربران اجازه می دهند تا دستاوردها و محصولاتی که ساخته اند، در این سایت ها در معرض دید کاربران دیگر قرار دهند.
امروزه در ایران و سایر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در شهرهای کوچک و بزرگ، برای برپایی نمایشگاه، فضاها و سالن هایی اختصاص یافته است. اما برگزاری نمایشگاه در محیط های فرهنگی و آموزشی مانند گالری هنری، پارک، کتابخانه، دانشگاه ها، مدارس و … نیز معمول است.
انواع نمایشگاه ها
نمایشگاه ها فقط رویکرد تجاری ندارند و تنها برای معرفی و ایجاد بازارهای جدید برای محصولات و خدمات شرکت ها دایر نمی شوند، بلکه در برخی نمایشگاه ها هدف، نمایش و معرفی آثار فرهنگی، هنری، تاریخی، طبیعت و … یک منطقه است. مثل موزه ها و فرهنگسراهای سطح شهر
اگر بخواهیم نمایشگاه ها را دسته بندی کنیم، به ترتیب در دسته های محلی، منطقه ای، ملی، بین قاره ای و بین المللی قرار می گیرند.
تاریخچه نمایشگاه ها
از زمانی که انسان ها با مفهوم خرید و فروش آشنا شدند، مفهوم نمایشگاه نیز پدید آمد. در حدود 6000 سال قبل، زمانی که مردم برای فروش کالاهای مازاد خود و گرفتن کالای موردنیازشان در نقطه ای از شهر جمع می شدند و به اصطلاح داد و ستد می کردند، تاریخچه نمایشگاه نیز شکل گرفت.
نخستین گروه برگزار کننده نمایشگاه را به فنیقی‌ها نسبت می دهند که کارشان تجارت بود. آن ها به هر شهر و دیاری که می رفتند، بساط کالاهایی که همراه آورده بودند را می چیدند و به داد و ستد می پرداختند.
اما نمایشگاه به مفهوم امروزی آن، پس از رنسانس و انقلاب صنعتی به وجود آمد. اولین بار در سال 1667 در شهر پاریس، نمایشگاهی برگزار شد که به هنرهای عمدتا جدید می پرداخت. این نمایشگاه در سال 1737 برای بازدید عموم مردم آزاد شد.
پس از آن، در سال 1756 در لندن انجمن سلطنتی تصمیم گرفت برای حمایت از هنر، صنعت و تجارت، نمایشگاه برگزار کند و کمی بعد در سال 1761 نیز یک نمایشگاه با موضوع کشاورزی و ماشین آلات این حوزه، در بریتانیا برگزار شد.
از سال 1805 تا 1867 نیز بریتانیایی ها تصمیم گرفتند در سال دو بار نمایشگاه برگزار کنند. این نمایشگاه ها، یکی برای نمایش نقاشی های جدید هنرمندان بریتانیایی اختصاص داشت و دومی برای نمایش آثار و مجموعه های سلطنتی و اشرافی خانه های قدیمی انگلیس بود که این آثار توسط استادان بریتانیایی ساخته شده بودند.
نمایشگاه های بین المللی
نمایشگاه ها تا قبل از دوره رنسانس و انقلاب صنعتی اروپا، جنبه داد و ستد و تجارت داشت. اما با جهش علمی و صنعتی اروپائیان، نمایشگاه مفهوم تازه تری به خود گرفت و نخستین نمایشگاه ها، به منظور نمایش برتری های صنعتی، نظامی و اقتصادی کشورهای اروپایی برگزار می شد.
اولین نمایشگاه بین المللی در سال 1851 در لندن برپا شد که ملکه ویکتوریا تصمیم گرفت برای به رخ کشیدن دستاوردهای کشورش، نمایشگاهی تحت عنوان “نمایشگاه های بین المللی کالاهای ملل جهان” برپا شود.
برای این منظور فضای بزرگی در هاید پارک لندن در مدت 10 روز با آهن و شیشه ساخته شد. این نمایشگاه از چند جنبه، از جمله هنر، تجارت بین المللی، روابط و گردشگری تأثیرگذار بود و بیش از 6 میلیون نفر از 13 هزار غرفه بازدید کردند.
در سال 1886 نمایشگاه جهانی دیگری برپا شد که میزبان آن شهر پاریس بود که بیش از 61 هزار غرفه داشت و البته نصف بیشتر این غرفه ها را، غرفه داران فرانسوی تشکیل می دادند. برج ایفل نیز برای این نمایشگاه ساخته شد که نمادی از پیشرفت های صنعتی فرانسه بود.
در سال 1924 بریتانیا نمایشگاهی ترتیب داد که 54 کشور جهان در آن حضور داشتند و این نمایشگاه بزرگترین نمایشگاهی است که تاکنون در سراسر جهان برگزار شده است. 12 میلیون پوند برای آن هزینه شد و بیش از 27 میلیون بازدیدکننده داشت.
از اولین نمایشگاه بین المللی تا الان، نمایشگاه های مختلفی در سطح جهان و کشورهای مختلف برگزار شده است که البته امروزه این نمایشگاه ها اغلب به صورت تخصصی برگزار می شوند و کشورها در صدد هستند تا با حضور در این نمایشگاه ها، ضمن آشنایی با دستاوردهای رقبای شان، سهم شان را برای فروش محصولات و خدمات خود در بازارهای جهانی افزایش دهند.
نمایشگاه در ایران، ایران در نمایشگاه
در گذشته، نمایشگاه ها در ایران معمولا در بنادر و شهرهایی که در مسیر جاده ابریشم بودند برگزار می شدند. به این دلیل که تاجران به این مناطق می آمدند و به داد و ستد می پرداختند. در زمان هخامنشیان و ساسانیان با وضع قوانین گمرک و ایجاد محل هایی به عنوان بازار برای داد و ستد، نمایشگاه ها نیز شکل جدیدی به خود گرفتند.
از همان زمان فضاهایی تحت عنوان بازار ایجاد شد که ایرانیان و بازرگانان سایر کشورها بتوانند به خرید و فروش کالا بپردازند. بنابراین می توان بازارهای ایرانی را سرآغاز شکل گیری نمایشگاه در ایران دانست.
در دوره قاجار ناصرالدین شاه در اولین سفری که به اروپا داشت، در بازدید از نمایشگاه وین در اتریش تحت تاثیر قرار گرفت و دستور داد مکانی به عنوان نمایشگاه در ایران ساخته شود. عباس میرزا اولین شخصی بود که نمایشگاهی را در قالب امروزی آن در تبریز برپا کرد که در آن تولیدات و مصنوعات ایرانی به نمایش گذاشته شد و بازرگانانی از روسیه و عثمانی حضور داشتند.
در سال 1851 میلادی که اولین نمایشگاه بین المللی در لندن برگزار می شد، ایران نیز با همت امیرکبیر، در این نمایشگاه حضور داشت و صنایع دستی از جمله فرش، کاشی و همچنین انواع خشکبار در این نمایشگاه در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت.
در سال 1337 هجری شمسی نمایشگاه بزرگی در ایران برگزار شد که کشور ایتالیا، تولیدات صنعتی خود را به نمایش گذاشت. با مشاهده موفقیت آمیز بودن این نمایشگاه، تصمیم بر آن شد که محلی به وسعت 2 میلیون مترمربع در شمال تهران برای تاسیس نمایشگاه اختصاص یابد و به این ترتیب اولین محل دائمی نمایشگاه های ایران در مدت دو سال، در سال 1346 در تهران افتتاح شد که مورد توجه ملل دیگر قرار گرفت.
اولین نمایشگاه بین المللی که در ایران و در این محل برگزار شد، در سال 1352 هجری شمسی بود که 21 کشور در آن شرکت داشتند و در 9 رشته صنعتی تولیدات خود را به نمایش گذاشتند. این نمایشگاه در فضایی به وسعت 57 هزار مترمربع و با بازدید 600 هزار نفر برگزار شد.
در ادامه بیشتر برای تان از نمایشگاه می گویم. شما نیز از نمایشگاه هایی که تا به حال دیدن کردید و برایتان جالب و خاطر انگیز است، برای ما بگویید.
