تصمیم گیری برای خرید سخت است!

چند وقتی بود که صفحات اینترنتی را برای خرید کیف دستی جستجو می کردم و اشتیاق این را داشتم که خیلی زود با یک کیف چرمی زیبا و جدید به محل کارم بروم، چند روزی در مغازه های شهر و در دهکده اینترنت جستجو کردم، تا اینکه بالاخره آن را پیدا کردم و سفارش دادم.

راستش را بخواهید با اینکه حالا یک روز است که کیف دستی دلخواهم به دستم رسیده است، اما آن اشتیاقی که قبل از خرید داشتم را دیگر ندارم و از شما چه پنهان پشیمان شده ام.

اصلا مدتی است که همه خریدهایم شبیه داستان خرید کیف دستی شده است که برایتان تعریف کردم. قبل از خرید اشتیاق فراوان و بعد از خرید، ناراحت و پشیمان.

از آن جایی که از وضعیت فوق کلافه شده بودم، ترجیح دادم کمی هم در جستجوی علت این مشکل باشم.

چرا بعد از خرید پشیمان می شویم؟

جستجو و تحقیقات من به اینجا رسید که متوجه شدم هر خریدی که در آن احساس پشیمانی و نارضایتی وجود دارد، ریشه آن به تعدادی علت بر می گردد که ممکن است هر بار یکی از این علت ها سبب نارضایتی در خرید شود. در ادامه به توضیح این علت ها پرداخته ام.

رنج چشم پوشی از سایر گزینه ها

یکی از علت های نارضایتی در خرید زمانی اتفاق می افتد که بخواهیم از بین دو گزینه و یا بیشتر، تصمیم بگیریم که یکی را انتخاب کنیم. این یک پدیده روانشناختی است و زمانی که ما برای انتخاب یک گزینه، گزینه های دیگر را رد می کنیم، ممکن است احساس پشیمانی از انتخابی که داشته ایم، به سراغ مان بیاید.

ترس از عدم پذیرش دیگران

زمانی که خرید می کنیم به این فکر می کنیم که با این انتخاب چگونه مورد قضاوت دیگران قرار می گیریم و با توجه به این قضاوت ها، به خودمان می گوییم که نکند انتخاب ما، انتخاب درستی نباشد. این فکرها برای این است که ترس از عدم پذیرش توسط دیگران را داریم. عاملی که به نظر بیش از دیگر علت ها، خریدهای ما را تحت تاثیر قرار می دهد.

شک و تردید

زمانی که در انتخاب خود شک داریم. ممکن است پس از خرید هم این شک و تردیدها با ما باشد و نهایتا احساس خوبی به خریدمان نداشته باشیم. کیفیت، قیمت، زیبایی، مقدار، استفاده از کالا از جمله دلایل این شک و تردیدها هستند.

شک و دودلی، همیشه با سوالاتی همراه است. مثلا آیا کالایی که خریده ام واقعا ارزش خرید داشت؟ اگر این کالا و یا مشابه آن با قیمت پایین تر باشد چه؟ آیا این خرید متناسب با نیازهای من است؟ اگر بعدا نقصی پیدا کند، چه؟ همه این سوالات و نظرات آدم های دور و برمان باعث می شود که ما در مورد خرید خود به شک بیفتیم.

خریدهای به درد نخور

خرید بدون احساس نیاز هم یکی دیگر از علت هایی است که بعد از خرید، در ما احساس گناه و پشیمانی به وجود می آورد. چون فکر می کنیم که هیچ احتیاجی به خرید آن کالا نداریم و پولمان را دور ریخته ایم. می دانید چه زمان هایی بیشتر دست به خریدهای به درد نخور می زنیم؟

ما معمولا در نمایشگاه های تجاری و جشنواره های تخفیف دست به خریدهای به دردنخور می زنیم و بعد متوجه می شویم که کاربردی در زندگی مان ندارند و با تخفیف ها، خودمان را گول زده ایم.

یکسان نبودن هزینه ها با درآمد

از علت های مهم در به وجود آمدن احساس پشیمانی در خرید، این است که حساب دخل و خرج مان با هم همخوانی ندارند. بدون توجه به میزان درآمد خود، همه پول های مان را برای خرید هزینه می کنیم و بعد از خرید عذاب وجدان به سراغ مان می آید و مدام سرزنش مان می کند.

عجله کردن

عجول بودن در خرید که موجب می شود تا ما انتخاب های اشتباه داشته باشیم. مثلا اگر تنها دو ماه صبر می کردم، می توانستم آخرین نسخه بروز شده تلفن همراه موردعلاقه ام را بخرم. اما بخاطر اینکه صبر نکردم، حالا نسخه قدیمی آن را دارم.

مغز درمانده از تصمیمات زیاد

با سبک و سنگین کردن های زیاد در خرید و گرفتن تصمیمات متعدد در مورد اینکه چه بخریم و چه نخریم، ما را تا جایی پیش می برد که واقعا انتخاب کردن و تصمیم گیری را برای ما سخت می کند و مغز انسان شبیه به دریایی می شود که پر از تصمیم و انتخاب است و نتیجه آن این است که پس از خرید از انتخاب مان رضایت نداریم.

توصیه می کنیم مقاله { تفاوت آدم موفق با یک آدم معمولی در تصمیم گیری است } را مطالعه فرمائید.

اطلاعات ناکافی

نداشتن اطلاعات کافی در مورد آنچه که می خواهیم بخریم، یکی دیگر از علت های پشیمانی است. عدم آگاهی و یا داشتن اطلاعات ناقص منجر به این می شود که ما انتخاب درستی نکنیم و بعد از خرید احساس پشیمانی کنیم. آگاهی در مورد کالایی که قصد خرید آن را داریم، کمک می کند تا آن را با نیازهای خود بسنجیم و بهترین و مناسب ترین کالا را مطابق با نیازمان تهیه کنیم.

شگردهای بازاریابی

گاهی اوقات ما تقصیری نداریم که خریدهای مان اشتباه است. این شگردهای تبلیغاتی بازاریابان است که ما را از راه به در می کند. بازاریاب ها به گونه ای به ما القاء می کنند که فکر می کنیم به آن کالا نیاز داریم و بدون آن قطعا لنگ می مانیم. اما بعد از خرید، متوجه می شویم که ما هیچ برنامه ای برای این خرید نداشته ایم و بود و نبود آن فرقی به حال ما نمی کند و صرفا هزینه اضافی به ما تحمیل شده است.

تبلیغات غیرواقعی

بعضی وقت ها هم تبلیغات صورت گرفته در مورد یک کالا، وعده و وعیدهایی که به مشتری داده می شود، با حقیقت تفاوت دارد و در ذهن ما تصویر جعلی و غیرواقعی از کالا شکل می دهد. اما پس از خرید متوجه می شویم که گول تبلیغات را خورده ایم و این کالا متفاوت است از آنچه تصور می کردیم.

چطوری از این حس ناخوشایند خلاص شویم؟

به قول معروف پشیمانی سودی ندارد و باید به دنبال راه حل بود. چاره کار این است که اجازه ندهیم این علت ها اتفاق بیفتند. چگونه؟ در ادامه بخوانید.

لیست نیازها

زمانی که می دانیم به چه چیزی احتیاج داریم، این یعنی نیمی از راه را رفته ایم. برای همین منظور، یک چک لیست تهیه کنید و تمام آن چه را که فکر می کنید نیاز دارید و لازم است تهیه شوند، در چک لیست بنویسید و بعد آن ها را براساس ضرورت، اولویت بندی کنید.

تعیین بودجه

مطابق با درآمدتان، به صورت معقول، مبلغی را برای تهیه موارد چک لیست براساس اولویت شان تعیین کنید.

نوشتن جوانب مثبت و منفی

به ترتیب اولویتی که به اقلام چک لیست داده اید، برای هر کدام دو ستون در نظر بگیرید و در یک ستون جوانب مثبت خرید و در ستون دیگر جوانب منفی خرید را بنویسید و بعد ببینید کدام ستون کفه سنگین تری دارد.

اگر جنبه های مثبت خرید شما بیشتر از جنبه های منفی آن است، می توانید آن را در لیست نهایی خرید بگنجانید و در غیر این صورت از لیست خرید حذف کنید.

مراقبت از سلامت روح

اجازه ندهید هیچ منبع خارجی مثل دوستان تان یا فروشنده، شما را در خرید تحت فشار بگذارند. اینکه برای ناراحت نشدن دوست تان، تصمیم خود را تغییر دهید و مطابق با نظر او  تصمیم بگیرید، به خود شما آسیب می زند و بعد از خرید ممکن است پشیمان بشوید و روحیه تان منفی می شود.

پیشنهاد می کنیم مقاله راهنمای انتخاب هدیه تبلیغاتی ساخت ایران برای مدیران را مطالعه فرمایید

حواس جمعی در خریدهای قابل بازگشت

گاهی شرکت ها و فروشگاه ها به شما اطمینان می دهند که در صورت پشیمان شدن، می توانید کالا را به آن ها بازگردانید. این باعث می شود که شما بدون بررسی دقیق کالا، خیلی سریع برای خرید تصمیم بگیرید. اما حتما پیش از خرید، کالا را با دقت بررسی کنید و از خریدتان مطمئن شوید.

عجله نداشتن

اگر کالا را انتخاب کردید، ابتدا با جوانب مثبت و منفی که برای خود نوشته‌اید مقایسه کنید و ببینید آن کالا با معیارهای شما مطابقت می کند؟ این به شما کمک می کند که با اطمینان انتخاب کنید.

مقایسه نکردن

بعد از خرید، جستجو برای یافتن کالای بهتر را کنار بگذارید و مقایسه نکنید. پیدا کردن کالای بهتر و مقایسه کردن، در شما احساس پشیمانی به وجود می آورد.

مبادله یا فروش مجدد

اگر کالایی را خریده اید اما با نیازهای شما مطابقت نداشته و پشیمان هستید، می توانید آن را به دوستان و افراد دیگر بفروشید و یا با کالایی از آن ها تبادل کنید.

توصیه می کنیم مقاله { عوامل موثر بر تصمیم سازی برای یک خرید موفق } را مطالعه فرمائید.

خلاقیت

کالایی را خریده اید اما از خریدتان راضی نیستید، به جای غصه خوردن می توانید کمی خلاقیت به خرج دهید و مطابق با نیازتان تغییراتی در آن به وجود بیاورید. مثلا لباسی که از خریدش راضی نیستید، طبق سلیقه تان تغییر دهید، یا وسیله الکترونیکی که قابل ارتقاء است، برحسب نیازتان ارتقاء دهید.

پذیرش و بهره برداری

کالایی که خریده اید، فارغ از پشیمانی و ناراحتی، همان گونه که هست، آن را بپذیرید. پذیرش، شما را از احساسات منفی و سرزنش های درونی رها می کند. شما چه فکر می کنید؟ کدام یک از علت ها در خریدهای شما، دلیل نارضایتی شما است؟ راه کار شما چیست؟

منبع: psychologenie